Συνέντευξη του Δημήτρη Λέντζου στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

Το χιούμορ είναι ο μοναδικός και ο ιδανικός ναυαγοσώστης που θα μας βγάλει ζωντανούς από τα εκπληκτικά ναυάγιά μας

Ο Δημήτρης Λέντζος γεννήθηκε το 1960 στο χωριό Μηλιές της Ηλείας. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Είναι μέλος της Ελεγκτικής Επιτροπής της Ε.Μ.Σ.Ε και μέλος του εποπτικού συμβουλίου της Αυτοδιαχείρισης.

ΕΡ. Ποια ήταν η αφορμή για να εκδοθεί η συλλογή διηγημάτων «Σοκολατάκια Μαργαρίτα», εκδόσεις Μετρονόμος;
ΑΠ. Δεν ξέρω αν υπήρξε κάποια αφορμή, όμως υπήρξε η ανάγκη. Εκείνη η θεά που ορίζει τις Μοίρες. Τις περισσότερες φορές τα πράγματα είναι νομοτελειακά, απλά, χωρίς επεξηγήσεις και φλυαρίες. Ο συγγραφέας ζει μόνον από τις λέξεις του, που τελικά οι ίδιες οι λέξεις τον κατασπαράζουν τις νύχτες στα αναγνωστήρια των μελλοθανάτων.

ΕΡ. Κάθε βιβλίο σας είναι διαφορετικό από το προηγούμενο. Πρέπει ο συγγραφέας να ανανεώνει το υλικό του και να προσανατολίζεται σε νέα θέματα;
ΑΠ. Ο συγγραφέας σε κάθε περίπτωση πρέπει να ανανεώνεται σαν το νερό στο ενυδρείο και να ανθίζει πάντα αλλιώς, έστω και αν οι ρίζες του είναι στον ίδιο τόπο. Το νέο, επί της ουσίας, δεν είναι τίποτε άλλο από το καινούργιο παλιό.

ΕΡ. Στη συλλογή διηγημάτων κυριαρχεί η νοσταλγία. Είναι αλήθεια ότι οι εμπειρίες στη ζωή μάς ακολουθούν και μέσα από τη γραφή;
ΑΠ. Σ’ αυτή τη συλλογή διηγημάτων οι ιστορίες είναι των άλλων που τις οικειοποιήθηκα και τις καταθέτω σαν δικές μου. Εγώ ο μικρός κλέπτης των μικρών κερμάτων στην αγορά του χρυσού και της πλατίνας. Κατάδική μου ιστορία είναι μόνο μία. Εμένα με ενδιαφέρει να πω αυτό που θέλω χωρίς τους ορισμούς του χρόνου. Η νοσταλγία είναι πολύ δύσκολη λέξη, δύσκολη ιστορία, εμπεριέχει την απώλεια και την απουσία. Η νοσταλγία είναι πλησίον του έρωτος και του θανάτου. Το δυσκολότερο είναι η νοσταλγία του παρόντος. Αυτή η μοναξιά και η ερημία τού τώρα.

ΕΡ. Παράλληλα υπάρχει το χιούμορ που έρχεται ως ιδανικός ναυαγοσώστης να μας γλυτώσει από τα βάσανα και τις έγνοιες της ζωής.
ΑΠ. Το χιούμορ, όντως ωραία το λέτε, είναι ο μοναδικός και ο ιδανικός ναυαγοσώστης, αυτός που θα μας βγάλει ζωντανούς από τα εκπληκτικά ναυάγιά μας. Καμιά φορά αν δεν προσέξεις το χιούμορ σε καθιστά γελοίο και βλάκα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρέπει να το δια-χειρίζεσαι εσωτερικά, με μέτρο και πειθώ.

ΕΡ. Ποια είναι η ανταπόκριση του αναγνωστικού κοινού για τα βιβλία σας; Είσαστε ευχαριστημένος;
ΑΠ. Είμαι ευχαριστημένος με το πώς ορίζω εγώ το πολύ και το λίγο σ’ αυτά τα πράγματα. Κάτω από τις συνθήκες που επικρατούν στον χώρο του βιβλίου, ξέρω πολύ καλά ότι το κοινό στο οποίο απευθύνονται τα βιβλία μου είναι ίσως ακραία μειοψηφικό. Άλλωστε, είμαι επίμων ως χαρακτήρας και συγγραφέας, που αν και έναν μόνον άνθρωπο συγκινήσω με το βιβλίο μου, ο προορισμός και η αποστολή μου έχει επιτευχθεί.

ΕΡ. Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας ενός βιβλίου;
ΑΠ. Δεν κατέχω κανένα τέτοιο μυστικό, και όποιος το ξέρει ίσως να ζει την επανάληψη του ιδίου, όπως αυτό το ορίζει το σύγχρονο μάρκετινγκ και οι νόμοι της αγοράς. Η επιτυχία συνήθως ορίζεται από τους άλλους. Εσύ είσαι επιτυχημένος σε σχέση με τη γνώμη των άλλων. Εγώ έχω μια πιο απλή αντίληψη για τα πράγματα και το ζύγι τους στην πλάστιγγα αυτή της αγοράς. Θα μου πείτε, αυτά τα λέω ίσως γιατί «όσα δεν φτάνει η αλεπού...» Μπορεί να είναι κι έτσι...

ΕΡ. Τη σημερινή εποχή, που οι νέοι βλέπουν τηλεόραση και ασχολούνται με το Διαδίκτυο, έχουν ελεύθερο χρόνο για να διαβάσουν ένα καλό βιβλίο;
ΑΠ. Πάντα υπάρχει ελεύθερος χρόνος για να διαβάσεις ένα βιβλίο. Τα άλλα είναι δικαιολογίες και απόψεις μιας εποχής τόσο ανιαρά πολυάσχολης και αδιάφορης. Τα προβλήματα αυτά της εποχής μας είναι πολύπλοκα, αλλά η λύση τους είναι πολύ απλή, αν εμείς οι άνθρωποι θέλουμε όντως να τα λύσουμε. Υπάρχει μια μεγάλη νίκη της εξουσίας, ότι έχει δηλαδή κατορθώσει με πολλούς μηχανισμούς προπαγάνδας και επιβολής η κοινωνία μας να έχει αποδεχθεί ως νομοτελειακή κατάσταση την παραίτηση και την αδιαφορία. Οι αφασιακές κοινωνίες δεν είχαν ποτέ καλό τέλος. Αν τελικά ένας νέος διαλέξει ένα βιβλίο για να διαβάσει, ελεύθερος από τις συστάσεις και επιλογές των άλλων, τότε ήδη έχει γίνει η πρώτη βαθιά ρωγμή στο πρόσωπο αυτής της εξουσίας.

ΕΡ. Ποια είναι τα αγαπημένα βιβλία σας;
ΑΠ. Αγαπημένα μου βιβλία είναι συνήθως βιβλία ποίησης. Από τους συγγραφείς αγαπώ τον Βιζυηνό, τον Παπαδιαμάντη, τον Καρκαβίτσα και από τους νεότερους τον Παπαδημητρακόπουλο.

ΕΡ. Ποιον συγγραφέα θα θέλατε να συναντήσετε και να συζητήσετε μαζί του για τα μυστικά της γραφής;
ΑΠ. Θα ήθελα το αδύνατο! Να έπινα κρασί σε ένα υπόγειο καπηλειό στο κέντρο της Αθήνας με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και να κουβεντιάζουμε για τα ωραία «πάθια» των ανθρώπων με της καθαρευούσης τον ακριβό ήχο των λέξεων. Κοίτα κάτι απαιτήσεις, θα μου πείτε…

ΕΡ. Πέρα από τη συγγραφή, γράφετε και στίχους. Μπορείτε να μας αναφέρετε αυτή σας τη δραστηριότητα; Με ποιους συνθέτες έχετε συνεργαστεί;
ΑΠ. Αυτή η δραστηριότητά μου είναι, θα έλεγα, η πιο «αναγνωρίσιμη» και η πιο «επιτυχημένη» καταπώς ορίζεται η επιτυχία από τους άλλους, όπως λέγαμε πριν. Οι συνθέτες με τους οποίους έχω συνεργαστεί είναι πολλοί. Μπορώ να αναφέρω μερικά ονόματα όπως: ο Χρήστος Λεοντής (που πριν το Πάσχα θα κυκλοφορήσει και η δεύτερη μουσική συνεργασία μας μετά τον «Έρωτα Αρχάγγελο» το 2007), ο Μιχάλης Τερζής, ο Νεοκλής Νεοφυτίδης, ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ο Παντελής Θαλασσινός κ.ά.

ΕΡ. Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες μας που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
ΑΠ. Να επιλέγουν, και να διαβάζουν, και να ζουν εντός της ελαχίστης αξιοπρέπειας των λέξεων.